คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น เป็นข้อควรปฏิบัติที่จะช่วยให้ผู้ต้องการเข้ารับการผ่าตัด เข้าใจเกี่ยวกับขั้นตอนหลังผ่าตัด,การปฏิบัติตัว, การดูแลแผลผ่าตัด, การพักฟื้น, การตัดไหม และการนัดหมายหลังการผ่าตัด ทั้งนี้เพื่อผลลัพธ์ที่ดีของการผ่าตัด รวมทั้งลดความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด
1) คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น เกี่ยวกับขั้นตอนต่างๆ การประคบเย็นและการสัมผัสน้ำ
ในระยะ 1-2 วันแรกหลังการผ่าตัด ศัลยกรรมตกแต่งทางนรีเวช หรือ ศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น ไม่ควรอาบน้ำ เพราะแผลผ่าตัดไม่ควรโดนน้ำ (อาจใช้การเช็ดตัวไปก่อน) สามารถอาบน้ำได้ 1-2 วัน หรือ 3-5 วัน หรือ 5-7 วัน หลังการผ่าตัด ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดของการผ่าตัด- ใน 24 ชั่วโมงแรกหลัง การผ่าตัดตกแต่งแคม การประคบเย็น เพื่อลดบวมด้วย cold pack ทําได้ แต่ไม่แนะนําให้ประคบเย็นด้วยการใช้น้ำแข็งใส่ถุงพลาสติก เพราะความชื้น และไอน้ำที่หยดจากถุงพลาสติก อาจก่อให้เกิดการอักเสบ และการติดเชื้อที่แผลผ่าตัดได้ง่ายขึ้น
- คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น กรณีที่คุณ ไม่ต้องการนอนพักโรงพยาบาล คุณจะได้รับการสังเกตอาการที่ห้องพักฟื้น 1-2 ชั่วโมง หลังจากนั้นเมื่รู้สึกตัวดี, สัญญาณชีพปกติ, หลังการตรวจนริเวณแผลผ่าตัดแล้ว ไม่พบว่ามีเลือดออกจากแผลผ่าตัดผิดปกติ และคุณมีเข้าใจ เกี่ยวกับคำแนะนำในการปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัดที่ถูกต้อง–แพทย์จึงจะอนุญาตให้กลับบ้านได้
2) คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น กรณีนอนพักโรงพยาบาล หลังการผ่าตัด
- ในผู้เข้ารับการผ่าตัดบางราย ที่แพทย์อาจจะแนะนําให้นอนพักโรงพยาบาล มีความจำเป็นที่ต้องใส่สายสวนปัสสาวะไว้ เพื่อป้องกันอาการปัสสาวะลำบากหลังการผ่าตัด คุณจะได้รับการสังเกตอาการที่ห้องพักฟื้น 1-2 ชั่วโมง เมื่อผู้เข้ารับการผ่าตัดรู้สึกตัวดี, สัญญาณชีพปกติ แพทย์จึงจะอนุญาตให้ผู้เข้ารับการผ่าตัด กลับไปนอนพักสังเกตอาการต่อที่ตึกผู้ป่วยใน
- ที่ตึกผู้ป่วยใน หลังการผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น ผู้เข้ารับการผ่าตัดจะได้รับยาปฏิชีวนะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อหลังการผ่าตัด, ยาแก้อักเสบ เพื่อบรรเทาอาการอักเสบ และช่วยลดความเจ็บปวดของแผลผ่าตัด, ยาแก้ปวดพาราเซตามอล และยาระบาย เพื่อป้องกันภาวะท้องผูก กรณีมีอาการปวดแผลผ่าตัดมาก อาการปวดไม่ดีขึ้น หลังการรับประทานยาแก้ปวด ผู้เข้ารับการผ่าตัดจะได้รับยาแก้ปวดชนิดฉีด เพื่อบรรเทาอาการปวด
หัวข้อน่าสนใจ โปรดคลิก
3) คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น เกี่ยวกับ อาการ และ การปฎิบัติตัว เมื่อกลับบ้าน
- เมื่อกลับบ้าน ผู้เข้ารับการผ่าตัดควรรับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง โดยเฉพาะยาปฏิชีวนะ ควรรับประทานให้ครบทั้งหมด
- หลังการผ่าตัด คุณสามารถรับประทานอาหารได้ทุกชนิด แต่ควรยกเว้น เครื่องดื่มแอลกอฮอล์, ของหมักดอง และงดสูบบุหรี่ อย่างน้อย 15 วัน หลังการผ่าตัด
- วิธีการพักฟื้นอาจจะแตกต่างออกไป ในผู้เข้ารับการผ่าตัดแต่ละคน แต่ภายใน 1-2 วันหลังจากเข้ารับการผ่าตัด คุณจะสามารถลุก และเดินไปรอบๆ ได้เล็กน้อย แต่อาจจะต้องหยุดทำงาน และงดกิจกรรมต่าง ๆ ที่เคยทำเป็นประจำอย่างน้อย 2-3 วัน หรือ 3-5 วัน หรือ 5-7 วัน ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดของการผ่าตัด
- ในผู้เข้ารับการผ่าตัด ที่ได้รับการผ่าตัดตกแต่งแคมใหญ่ ในช่วงหลังผ่าตัด 2 สัปดาห์แรก ควรทําความสะอาดแผลผ่าตัด ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ หลังอาบน้ำในตอนเช้า และก่อนนอนทุกครั้ง และเพื่อช่วยให้แผลผ่าตัดแห้งเร็วขึ้น ควรใช้ไดร์เป่าผมอุ่นๆ เป่าบริเวณแผลผ่าตัดนานครั้งละ 10-15 นาที (ทำต่อเนื่องในช่วงหลังผ่าตัด 2 สัปดาห์แรก)
- ในผู้เข้ารับการผ่าตัดที่ได้รับการผ่าตัดตกแต่งแคมเล็ก ในช่วงหลังผ่าตัด 2 สัปดาห์แรก หลังอาบน้ำในตอนเช้าและก่อนนอนทุกครั้ง ควรใช้ไดร์เป่าผมอุ่นๆ เป่าบริเวณแผลผ่าตัดนานครั้งละ 10-15 นาที เพื่อช่วยให้แผลผ่าตัดแห้งเร็วขึ้น
- คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น ในช่วง 2 สัปดาห์แรก ควรพยายามหลีกเลี่ยงความอับชื้นบริเวณแผล การทำความสะอาดแผลผ่าตัด บริเวณปากช่องคลอดหลังปัสสาวะ สามารถทำได้โดยการซับด้วยทิชชูเปียก (Sanitary Wipes) และหลังการถ่ายอุจจาระ โดยล้างผ่านน้ำเปล่าแล้วซับเบาๆ ให้แห้ง ควรงดการแช่น้ำอุ่น, งดการแช่น้ำในอ่างอาบน้ำหรือการว่ายน้ำในสระ เป็นเวลาประมาณ 4-6 สัปดาห์หลังการผ่าตัด
- อาจมีเลือดสีแดงจางๆ ออกจากช่องคลอด หรือออกจากแผลผ่าตัด ในช่วง 1-2 สัปดาห์แรกหลังการผ่าตัด ควรสังเกตปริมาณเลือดที่ออกจากแผลผ่าตัด กรณีมีเลือดออกมาก หรือมีเลือดออกเป็นก้อนสีแดงสด, แผลผ่าตัดแดงบวม ร่วมกับมีไข้สูง ไม่ทราบสาเหตุ กรุณาโทรติดต่อโรงพยาบาล เพื่อขอรับคำแนะนำ หรือ กลับมาพบแพทย์ เพื่อตรวจแผลผ่าตัด
4) คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น เกี่ยวกับการปฏิบัติตัว ในระยะเวลาพักฟื้น
- ในช่วง 2 สัปดาห์แรก บริเวณที่ทำการผ่าตัด มีความเสี่ยงต่อการเกิด ภาวะแทรกซ้อนได้ค่อนข้างมาก ผู้เข้ารับการผ่าตัดอาจจะค่อย ๆ กลับมาทำกิจกรรมทางกายภาพต่าง ๆ ที่ต้องใช้กำลังได้เล็กน้อย และยกของเบา ๆ ได้ แต่ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมทางกายภาพ ที่ต้องเดินมาก ๆ และการขึ้นลงบันไดบ่อย ๆ
- หลังสัปดาห์ที่ 2 – จนถึงสัปดาห์ที่ 4 หลังการผ่าตัดอาจจะยังคงเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน แต่อย่างไรก็ตาม สามารถทำกิจกรรมทางกายภาพต่างๆ ที่ต้องใช้กำลังปานกลางได้พอควร และควรงดการออกกําลังกายทุกชนิด
- คำแนะนําหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น ในช่วงหลังสัปดาห์ที่ 4 – จนถึงสัปดาห์ที่ 6 คุณสามารถทำกิจกรรมทางกายภาพต่าง ๆ ที่ต้องใช้กำลังปานกลางได้มากขึ้น และสามารถออกกำลังกายที่ใช้แรงของลำตัวช่วงบนได้ แต่ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมทางกายภาพ ที่ต้องใช้กำลังกล้ามเนื้อในอุ้งเชิงกราน ที่ส่งผลกระทบต่อแผลผ่าตัด เช่น การวิ่งออกกำลังกาย หรือการเดินเร็ว, การแช่น้ำอุ่นในอ่างอาบน้ำ, การว่ายน้ำ, การออกกําลังกายโดยการยกนํ้าหนัก, การขี่จักรยาน, การเล่นโยคะ และการซิทอัพ
- หลังการผ่าตัด ควรงดการมีเพศสัมพันธ์ เป็นเวลา 4-6 สัปดาห์ ในผู้เข้ารับการผ่าตัดที่ได้รับการผ่าตัดตกแต่งแคมเล็ก หรือ ผ่าตัดตกแต่งแคมใหญ่
- และควรงดการมีเพศสัมพันธ์ เป็นเวลา 6-8 สัปดาห์ ในผู้เข้ารับการผ่าตัดที่ได้รับการผ่าตัด ตกแต่งช่องคลอด หรือ ผ่าตัดตกแต่งปากช่องคลอด
การตัดไหม หลังการผ่าตัด
- ในการผ่าตัด ไหมที่ใช้เย็บแผลผ่าตัด เป็นไหมเส้นเล็กที่ละลายช้าภายใน 4-8 สัปดาห์ แต่พบว่าในผู้เข้ารับการผ่าตัดบางราย อาจใช้เวลานานกว่าปกติไหมจึงจะละลายหมด ทำให้เกิดอาการคัน หรือระคายเคือง
- ในกรณีที่มีอาการคัน หรืออาการระคายเคืองมาก แนะนำให้รับประทานยาแก้แพ้ เพื่อช่วยบรรเทาอาการคัน หรือในกรณีของผู้ที่เข้ารับการผ่าตัดตกแต่งแคมเล็กโดยเลเซอร์ ควรเข้าพบแพทย์ เพื่อตัดไหมส่วนที่ยังไม่ละลาย ทั้งนี้เพื่อบรรเทาอาการระคายเคือง
สรุป
คำแนะนำหลังผ่าตัดศัลยกรรมจุดซ่อนเร้น เป็นสิ่งสำคัญที่จะให้การผ่าตัดมีผลลัพธ์ที่ดี โดยไม่มีภาวะแทรกซ้อน ขึ้นอยู่กับ แพทย์ และ ผู้ที่ต้องการเข้ารับการผ่าตัด ซึ่งมีความสำคัญเท่าๆ กัน ดังนั้นปรดทราบว่า ต่อให้แพทย์ทําการผ่าตัด–เย็บแผลผ่าตัดอย่างระมัดระวังเท่าใดก็ไม่มีประโยชน์ ถ้าแผลผ่าตัดเกิดการอักเสบ และติดเชื้อ ผู้เข้ารับการผ่าตัดต้องให้ความร่วมมือ และปฏิบัติตามคําแนะนําหลังการผ่าตัดโดยเคร่งครัด ทั้งนี้พญ.วิทัศศนา จะนัดตรวจแผลผ่าตัด ในราว 1-2 สัปดาห์หลังการผ่าตัด หรือเมื่อเห็นว่าเหมาะสม อย่าลังเลที่จะ ติดต่อสอบถาม เราหากมีข้อสงสัย